Gehengen of gehangen

Gehengen of gehangen? Beide mag, maar een smid spreekt eerder over een geheng. Toch weet eigenlijk iedereen wel wat het is zodra je ‘gehengen’ ziet.

Voor de fijnproevers gaan we even naar Wikipedia:  Het geheng (ouderwets woord voor deurhengsel) is het scharnierende smeedwerk op een deur, luik of raam zodat deze kan draaien. De term is afgeleid van hangen. Onderdeel van een geheng is de scharniervleugel (of blad): een langwerpig stuk metaal dat aan de draaibare deur vastzit. Er zijn meer soorten gehengen:

  • een duimgeheng: alles draait om de duim, de opstaande pin waar het kokertje dat aan het uiteinde van de scharniervleugel zit op ronddraait
  • een staartgeheng: aan de andere kant van het scharnier zit ook een vleugel die min of meer hetzelfde is
  • een kruisgeheng: aan de andere kant van het scharnier zit ook een vleugel die kort (en hoog) is
  • een raamgeheng: omdat het smeedwerk niet over het glas kan lopen, maakt de scharniervleugel twee knikken

Wanneer de beide bladen kort zijn draaien ze om een asje dat ze allebei goed vasthouden en dan heet dat een scharnier.

Ralf heeft vele gehengen gemaakt in alle soorten en maten. Voor deuren, hele grote deuren, ramen en luiken. Kijk maar:

Geheng met scharnier
Gehengen met sierlijke decoratie
Net gesmede gehengen met gegroefde krul en ruit
User comments
Detail sierdecoratie geheng
Geheng poort met muurplaat
User comments
Sluitwerk poort
Geheng in de vorm van de deur
Detail rond gebogen geheng
Detail scharnier
Duim